donderdag 19 januari 2017

DRIEKONINGEN IN GRONINGEN? GLASNOST?

In 1946, een paar maanden na hun trouwen, kochten mijn ouders ter completering van hun uitzet een Kerststal. Alle beeldjes, van keramiek, handbeschilderd en geglazuurd, hebben elk een unieke persoonlijke uitdrukking. Op de gezichten van Jozef en Maria, de herders en de drie koningen, de kameel van de zwarte koning Caspar en zelfs de schapen, lees je hun specifieke rol in het legendarische verhaal.

Tien jaar geleden overleed mijn moeder, een jaar na mijn vader. Ze haalden allebei de leeftijd van de allersterksten: 93 jaar. De verdeling van de bescheiden bezittingen van onze ouders leverde in ons gezin geen noemenswaardige spanningen op. Ieder van ons vijven kreeg iets van zijn of haar gading. Alleen de Kerststal, nog helemaal compleet, nog verpakt in de kartonnen margarinedoos uit 1946, de beeldjes in crêpepapier, viel niet te verdelen.
Voor de laatste keer bijeen in het kleine appartement in het verzorgingshuis Eykensteijn (onder ons gezegd Lijkenstein) vonden we die middag een oplossing die perfect bij ons gezin paste. Mijn vader bijvoorbeeld vond het maar lastig om onderzoek te doen bij de regelmatige ruzies in het grote gezin. Bij gedonder wees hij meestal iemand anders aan als schuldige. Pijnlijk voor de zondebok, maar de volgende keer was iemand anders de lul.
Dat rouleersysteem werkte de-escalerend en relativerend. En in die geest besloten wij ook de Kerststal te laten rouleren. Pragmatische oplossing, geen scheve ogen én elk jaar een kleine familiereünie, fijn cocoonen in de vredige sfeer van vroeger.
Want sinds 2007 komen we jaarlijks als broers en zussen mét onze aanhang bij elkaar op Driekoningen. Het is altijd een dag van ouderwetse warmte en huiselijkheid, begin januari, met eten en drinken én naar goed katholiek gebruik een Driekoningentaart. Die taart wordt verdeeld in tien punten; in één van de punten zit een dikke boon verstopt. Wie al snoepend en smakkend de boon aantreft is de koning, krijgt de Kerststal mee naar huis en organiseert de volgende Driekoningenverloting.
Helaas brak er dit jaar opeens een winter uit op zaterdag 7 januari. Mist, ijzel, natte en droge sneeuw, mét storm en windstoten, maakten het voor de verre familieleden ondoenlijk om naar Groningen af te reizen. Ja, want wíj hadden dit keer de Kerststal. Dus uitstel. Het wordt nu half februari.

De Russisch orthodoxe kerk viert het feest van Kerstmis meestal op de dag dat wij in ‘het westen’ Driekoningen vieren, dit jaar op 6 en 7 januari.  In verschillende kranten zagen we foto’s van Poetin de opportunist, met z’n deemoedigste gezicht temidden van Russische prelaten.
Op 19 januari, gisteren dus, vieren ze in Rusland Driekoningen, met o.a. een duik in rivieren en meren met Siberische temperaturen. Daar zien we ook vast foto’s of filmpjes van, het liefst met Poetin op z’n aller heldhaftigst.
De Russische tradities, de cultuur, de religie die sinds de val van de Sovjet Unie weer beleden mag worden, de melancholische muziek en de feesten, ik kan er van genieten. Ik heb veel meer affiniteit met de rijke Russische cultuur dan met het platte commerciële Amerikaanse gejengel en geschreeuw.
De merkwaardige belangstelling vanuit Rusland voor mijn blogs was het onderwerp van mijn laatste Voorzet van 2016. In de tweede helft van december kwam liefst veertig procent van mijn hits uit het land van Poetin. Dat riep bij mij een ongemakkelijk gevoel op. Ik beloofde mijn lezers op de hoogte te houden van de ontwikkelingen.
Vervolgens nam in de eerste helft van januari het (nep)nieuws over een soort Russische cyberoorlog tegen Amerika groteske vormen aan. Mijn privé smeekbede aan Poetin om гла́сность, Glasnost, Openheid dus, had internationaal een averechts effect.

En dan nu de recente ontwikkelingen rond mijn blog: de Russen lijken hun belangstelling volledig te hebben verloren! Althans volgens de statistieken, de harde cijfers van Blogspot. Eind december, daags na mijn laatste Voorzet, zette de daling van de Russische pottenkijkers al in; begin januari waren het er minder dan tien per dag.  In de afgelopen drie dagen trok ik niet zoveel lezers of bezoekers naar mijn blog: ruim veertig hits, waarvan 21 uit Nederland, 10 uit België en verder wat gespreide belangstelling uit andere landen. Inclusief 1 nieuwsgierige uit Oekraïne en 0 (nul) uit Rusland!
Ik pijnig mijn hersenen voor een verklaring en kom niet verder dan bizarre complottheorieën (maar daar smullen ze van in Rusland, ook in 2017)
-       Hebben ze bij de Федеральная служба безопасности , de Federale Veiligheidsdienst FSB, bedacht dat ze onze warme familiereünie met rust moeten laten, omdat die zo nauw aansluit bij de Russische traditie?
-       Of hebben de Russen in plaats van een cyberaanval op 7 januari een koufront op Groningen afgestuurd, zodat onze Driekoningenverloting niet kon doorgaan?
-       Hebben de Russen hun handen vol aan het verspreiden en daarna verdonkeremanen van de electorale en pornografische strapatsen van Trump en hebben ze geen zin en geen tijd meer voor zo’n onnozelaar als ik?
-       Mij een beetje bang maken en dat langzaam opvoeren en mij vervolgens chanteren of als zondebok aanmerken, ach wat een onzin. Maar wat ik ook verzin: het is en blijft raadselachtig. Glasnost? Ho maar.
-       Waarschuwing: klik alleen op eigen risico mijn Voorzet aan ‘De Russen dringen mijn blog binnen’ van 29 december 2016. Voor je het weet, heb je tientallen Russen in je mailbox, je website, je blog, je app. Of regelmatig telefoontjes met Russisch gehijg. Vertrouw ook de Oekraïners niet. Alle avances van rondborstige dames uit die streken afslaan!

En vandaag op 20 januari wordt Trump beëdigd als President van Amerika. Wat gaan ze doen, de twee wereldmannen Trump en Poetin, de ware testosteronbommen? Wedstrijd ver pissen en armpje drukken, in welke variant dan ook?  Of de hobby van alle despoten en dictators beoefenen, van Erdogan tot Duterte, van koning Salman bin Abdulaziz Al Saud tot Lukashenko: de persvrijheid beteugelen, journalisten (voorgoed) de mond snoeren, onafhankelijke bloggers bespioneren, bedreigen en daarna met stokslagen aftuigen.

Het enige dat dan nog rest is hopen en meezingen met Nobelprijswinnaar Bob Dylan: The Times They Are Changing. Want zoiets moeten die drie koningen ook gevoeld hebben toen ze de ster boven Bethlehem zagen.